CẨM NANG CHĂM SÓC RĂNG MIỆNG TOÀN DIỆN MÀ KHÔNG PHẢI AI CŨNG BIẾT
(Hướng dẫn đầy đủ cho cả các bé 1 tuổi, 2 tuổi, người nhổ răng khôn, người niềng răng,...)
I. Đánh răng đúng cách
Đánh răng tưởng chừng như là công việc hàng ngày rất đỗi quen thuộc của mỗi chúng ta, tuy nhiên không phải ai cũng thực hiện đúng cách.
Đánh răng sai có thể gây trầy xước môi, má, hình thành môi trường lý tưởng để vi khuẩn xâm nhập gây ra những bệnh răng miệng.
Sử dụng bàn chải đánh răng lông mềm để chải răng 2 lần mỗi ngày sau khi ăn sáng và trước khi đi ngủ. Đảm bảo thực hiện đánh răng đều đặn để loại bỏ thức ăn thừa trong khoang miệng. Các bước chải răng đúng cách mà bạn có thể tham khảo:
Bước 1: Đặt bàn chải ở góc 45 độ so với bề mặt trước của răng đảm bảo đầu lông bàn chải tiếp xúc với toàn bộ răng và nướu.
Bước 2: Chải bàn chải nhẹ nhàng với động tác rung và xoay tròn tại chỗ.
Bước 3: Làm sạch phần mặt trong của hàm răng bằng cách chải nhẹ bàn chải từ trong ra ngoài và ngược lại.
Bước 4: Làm sạch mặt trong của răng cửa hàm trên bằng cách chải nhẹ bàn chải lên xuống theo hướng thẳng đứng.
Bước 5: Tương tự, làm sạch mặt trong của răng cửa hàm dưới bằng cách chải nhẹ bàn chải lên xuống theo chiều thẳng đứng.
Bước 6: Chải bàn chải theo hướng từ trong ra ngoài và ngược lại để làm sạch phần răng hàm. Sau đó súc miệng lại bằng nước thật sạch đến khi không còn kem đánh răng trong khoang miệng.
Các bước chải răng đúng cách sẽ khiến bạn dễ dàng thực hiện việc vệ sinh răng miệng hiệu quả cao hơn.
II. Cách vệ sinh răng miệng cho từng đối tượng
Đối với từng đối tượng, chúng ta sẽ có cách vệ sinh răng miệng khác nhau. Khi hình thành răng sữa đến khi mọc răng vĩnh viễn hoàn chỉnh, số lượng răng thay đổi dẫn đến việc vệ sinh răng miệng từng giai đoạn sẽ khác nhau.
1. Cách vệ sinh răng miệng cho bé 1 tuổi
Ở giai đoạn 1 tuổi, bé bắt đầu hình thành những chiếc răng sữa đầu tiên, đây là những chiếc răng tiền đề cho sự phát triển của răng vĩnh viễn sau này.
Tuy nhiên nhiều bậc phụ huynh cho rằng răng sữa rồi cũng sẽ thay nên thường không chú trọng việc vệ sinh răng miệng cho trẻ 1 tuổi.
Khi bé 1 tuổi, bố mẹ có thể vệ sinh răng miệng cho con bằng cách chải răng nhẹ nhàng bằng bàn chải đầu tròn lông mềm với lượng kem đánh răng chứa Fluoride phù hợp. Hướng dẫn bé súc miệng bằng cách nhổ nước trong miệng ra.
Trong trường hợp bé không thể thực hiện được, phụ huynh vệ sinh răng miệng cho bé bằng cách làm ướt khăn gạc mềm bằng nước muối loãng và lau nhẹ nhàng khoang miệng cho bé. Đảm bảo vệ sinh sạch vùng lưỡi, nơi có thể bám nhiều cặn sữa lâu ngày có thể gây hôi miệng cho bé.
2. Cách vệ sinh răng miệng cho bé 2 tuổi
Bé 2 tuổi là lúc quá trình mọc răng sữa sắp kết thúc, răng sữa đã bắt đầu hình thành hoàn chỉnh, việc vệ sinh răng miệng cho trẻ 2 tuổi cần được chú trọng.
Lúc này, bố mẹ nên ở cạnh con, hướng dẫn con thực hiện từng bước đánh răng cho đến lúc con thành thục hoàn toàn. Cách vệ sinh răng miệng đúng cách thực sự quan trọng trong giai đoạn phát triển răng này của con.
Hướng dẫn con về tầm quan trọng của vệ sinh răng miệng sẽ ngăn chặn các bệnh như sâu răng, hôi miệng,.. và phải giữ thói quen đánh răng mỗi ngày.
Phụ huynh cần vệ sinh răng miệng cho trẻ bằng cách đánh răng bằng bàn chải lông mềm và kem đánh răng phù hợp, chải răng nhẹ nhàng từ trên xuống dưới, từ trong ra ngoài.
Súc miệng nhẹ nhàng bằng nước muối sau khi đánh răng, thực hiện mỗi ngày để đảm bảo hiệu quả cao.
Ngoài vệ sinh răng miệng cho bé, bố mẹ nên chú ý đến chế độ ăn uống của các bé, hạn chế để bé ăn nhiều đồ ngọt, uống nước ngọt có gas… có thể làm vào mòn men răng dẫn tới tình trạng sâu răng, sún răng ở trẻ nhỏ.
3. Vệ sinh răng miệng sau khi nhổ răng khôn
Nhổ răng khôn luôn là nỗi ám ảnh của mỗi người bởi quá trình nhổ răng đau bà có thể để lại biến chứng nguy hiểm. Chính bởi lẽ đó, việc vệ sinh răng miệng sau khi nhổ răng khôn được đặc biệt chú trọng. Bạn cần chú ý:
– Cố định bông gòn ở vết nhổ răng từ 30-45 phút để máu có thể đông, không súc miệng trong khoảng thời gian này.
– Sau khoảng thời gian này, bạn có thể tháo bông gòn và thực hiện ăn uống bình thường nhưng được chế biến ở dạng mềm, loãng như cháo, đồ hầm, nhừ, sữa, những đồ ăn dễ nuốt.
– Hạn chế nhai bên răng khôn được nhổ, tránh để thực ăn đọng lại nơi ổ răng khôn.
– Đánh răng nhẹ nhàng 2 lần/ngày, súc miệng bằng nước muối đảm bảo sạch khuẩn trong khoang miệng. Chú ý cách đánh răng sạch, hạn chế vi khuẩn xâm nhập vào vết thương.
– Bạn cần chuẩn bị chế độ ăn uống, nghỉ ngơi hợp lý để quá trình lành thương diễn ra nhanh. Tái khám tại nha khoa để theo dõi kết quả nhổ răng khôn.
4. Cách vệ sinh răng miệng khi niềng răng
Niềng răng là khi bác sĩ gắn các mắc cài, dây cung lên bề mặt răng và điều chỉnh lực từ từ để đưa răng trở về vị trí theo phác đồ điều trị.
Việc gắn các khí cụ chỉnh nha lên răng sẽ khiến việc vệ sinh răng miệng gặp nhiều khó khăn hơn so với người bình thường. Vậy cách vệ sinh răng miệng khi niềng răng là gì?
– Thực hiện đánh răng đúng cách bằng bàn chải lông mềm 3-4 lần/ngày. Cách đánh răng sạch sẽ góp phần hạn chế tối đa các thức ăn to còn sót lại.
– Sử dụng bàn chải kẽ để lấy sạch thức ăn thừa, mảng bám còn đọng lại trên kẽ răng. Đặc biệt, bạn có thể sử dụng máy tăm nước để làm sạch sâu các mảng bám còn sót lại trên cung hàm.
– Súc miệng bằng nước muối mỗi ngày, thay bàn chải đánh răng ngay khi chúng bị xơ, luôn giữ vệ sinh răng miệng sạch sẽ để quá trình niềng răng được diễn ra thuận lợi là một cách chăm sóc răng niềng hiệu quả.
III. Tầm quan trọng của việc chăm sóc răng miệng hàng ngày
Miệng chính là cổng vào của cơ thể, do đó tình trạng răng miệng ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe của bạn. Một chế độ chăm sóc răng miệng tốt sẽ mang lại cho bạn những lợi ích tuyệt vời như:
1. Sở hữu hàm răng trắng sáng, ngăn ngừa nguy cơ bị sâu răng
Chăm sóc răng miệng đúng cách giúp loại bỏ các mảng bám và sự tích tụ của vi khuẩn trong khoang miệng hiệu quả. Nhờ đó giúp phòng tránh các nguy cơ gây mất răng như sâu răng, viêm nướu, viêm nha chu... Đặc biệt, việc chăm sóc răng miệng hàng ngày còn có tác dụng hạn chế tình trạng răng bị ố vàng do sự bám màu của các thực phẩm bạn dùng hàng ngày.
2. Ăn nhai tốt hơn
Chất lượng răng ảnh hưởng rất lớn đến khả năng ăn nhai của bạn. Trên thực tế, tình trạng răng bị suy yếu vẫn có thể xảy ra với những người trẻ nếu không chăm sóc răng tốt. Do đó bạn cần chú ý đến cách vệ sinh răng miệng đúng cách để thoải mái thưởng thức những loại thực phẩm mà mình yêu thích về lâu dài.
3. Ổn định hoặc phòng tránh các bệnh lý nguy hiểm
Bệnh tiểu đường:
Các vấn đề về nướu, đặc biệt là viêm nha chu có mối liên hệ khăng khít với bệnh tiểu đường. Theo đó, những người bị tiểu đường thường có nguy cơ bị viêm nha chu cao. Đồng thời viêm nha chu sẽ làm bệnh tiểu đường phức tạp hơn nữa.
Giải thích về mối quan hệ hai chiều này, Pamela McClain - chủ tịch của Viện Hàn lâm Nha khoa Mỹ - cho biết, viêm nha chu sẽ làm hạn chế sự chuyển đổi Insulin của cơ thể. Trong khi đó, Insulin lại là loại hoocmon giúp kiểm soát lượng đường trong máu bằng cách dự trữ đường ở gan và chỉ giải phóng đường khi lượng đường trong máu thấp hoặc khi cơ thể cần nhiều đường. Vì thế, những người mắc hoặc không mắc bệnh tiểu đường đều cần có chế độ chăm sóc răng miệng tốt để tránh làm ảnh hưởng đến sự chuyển đổi Insulin của cơ thể, giúp ổn định lượng đường trong máu tốt hơn.
Bệnh tim:
Về lý thuyết, tình trạng viêm răng miệng có thể gây ra viêm trong mạch máu. Từ đó, các mạch máu bị viêm sẽ làm giảm sự di chuyển của các tế bào máu giữa tim và phần còn lại của cơ thể. Do đó khiến người người bệnh dễ bị tăng huyết áp.
Bên cạnh đó, các mảng bám chất béo cũng có khả năng phá vỡ thành mạch máu và di chuyển đến tim hoặc não. Đây là một trong những nguyên nhân gây ra những cơn đau tim hoặc đột quỵ.
Các bệnh khác:
- Viêm khớp dạng thấp: Mối liên quan giữa bệnh răng miệng và viêm khớp dạng thấp đã được nghiên cứu vào đầu những năm 1820. Theo đó, chữa dứt các bệnh về răng miệng có thể làm giảm đáng kể tình trạng đau cho những bệnh nhân viêm khớp dạng thấp .
- Bệnh về phổi: Các bệnh về răng miệng có thể làm tăng số lượng vi khuẩn trong phổi, khiến cho tình trạng viêm phổi và bệnh tắc nghẽn phổi mãn tính tồi tệ hơn.
- Béo phì: Tương tự như tiểu đường, các vấn đề về răng miệng là nguy cơ làm tăng lượng mỡ trong máu và ngược lại.
4. Bảo tồn trí nhớ và khả năng nhận thức
Một nghiên cứu được đăng trên tạp chí Thần kinh học, phẫu thuật thần kinh và tâm thần của Anh (Journal of Neurology, Neurosurgery & Psychiatry) cho thấy rằng, người có vấn đề về răng miệng, đặc biệt là người lớn tuổi có trí nhớ và các khả năng nhận thức kém hơn so với người có răng miệng khỏe mạnh. Vì thế việc chăm sóc răng miệng khi còn trẻ là việc làm cần thiết để bảo tồn trí nhớ và khả năng nhận thức khi lớn tuổi.
5. Giúp tự tin, nâng cao chất lượng cuộc sống
Một chế độ chăm sóc răng miệng tốt sẽ phòng tránh được tình trạng sâu răng và bệnh nướu răng. Điều này không chỉ tạo độ thẩm mỹ cho toàn bộ khuôn mặt mà còn giúp hơi thở của bạn không có mùi khó chịu. Hơn thế nữa, răng miệng khỏe mạnh còn mang đến bạn sự thoải mái, ngủ ngon và khả năng tập trung làm việc hoặc học tập tốt hơn.
6. Đảm bảo sự phát triển bình thường của thai nhi
Những thay đổi nội tiết tố trong thai kỳ có thể làm tăng nguy cơ bị viêm nha chu ở phụ nữ. Vấn đề này có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển của thai nhi trong tử cung, khiến bé bị sinh non hoặc nhẹ cân hơn bình thường. Vì thế phụ nữ được khuyến nghị nên kiểm tra tình trạng răng miệng khi khám tiền mang thai hoặc khám trong khi mang thai để phát hiện sớm cũng như điều trị kịp thời tình trạng viêm nha chu.
IV. Những sai lầm khi chăm sóc răng miệng
1. Uống nước ngọt không đường không hại răng: Mặc dù là các nước ngọt không đường nhưng axit trong các sản phẩm này vẫn rất cao (độ pH ở mức khoảng 3,2). Khi kết hợp cùng với chất phụ gia giúp tạo hương vị như như chanh, cam, dâu,… các sản phẩm này vẫn có thể làm mòn men răng tương tự như nước ngọt có đường bình thường.
2. Sử dụng nước súc miệng theo ý thích: Nước súc miệng là sản phẩm hỗ trợ giúp làm sạch răng miệng và loại bỏ các mảng bám trên răng. Tuy nhiên nếu sử dụng quá nhiều lần trong 1 ngày có thể làm thay đổi môi trường cân bằng vùng miệng và diệt những vi khuẩn có lợi ở trong khoang miệng.
3. Đánh răng quá kỹ, chà xát mạnh sẽ sạch răng: Mảng bám ở răng khá mềm và lỏng. Việc đánh răng quá kỹ hoặc chà xát mạnh không chỉ không sạch răng hơn mà còn có nguy cơ làm tổn thương nướu.
4. Đánh răng ngay sau khi ăn: Sau khi ăn, trong miệng của bạn sẽ có chứa đầy axit. Đánh răng ngay sau khi tức là bạn đang góp phần giúp axit hoạt động mạnh mẽ hơn nữa, từ đó khiến răng bị mòn nhanh hơn.
5. Đánh răng trong khi tắm: Khi đang tắm, những vùng bị khuất như mặt răng trong hay vùng lưỡi thường hay bị bỏ qua. Hơn thế nữa, vi khuẩn từ nước khi đang tắm có thể lẫn vào bàn chải, khiến chúng còn bẩn hơn. Về lâu dài, hành động đánh răng trong khi tắm có thể làm xuất hiện nhiều vấn đề về răng miệng.
6. Bàn chải lông cứng sẽ tốt hơn: Trên thực tế, bàn chải có lông cứng sẽ không có tác dụng loại bỏ mảng bám tốt hơn bàn chải lông mềm. Khi kết hợp cùng việc đánh răng quá kỹ, loại bàn chải này sẽ gây ra nhiều cảm giác khó chịu trong suốt quá trình chải răng.
7. Chỉ đến nha sĩ khi răng sâu, răng đau: Đây là một trong những quan niệm sai lầm mà nhiều người mắc phải. Có rất nhiều vấn đề về răng miệng có tiến triển âm thầm, nhất là viêm nha chu. Phát hiện trễ các vấn đề răng miệng sẽ khiến bạn tốn nhiều chi phí và thời gian để điều trị hơn.
V. THỰC PHẨM TỐT CHO RĂNG
Một số loại thực phẩm dồi dào dinh dưỡng và vitamin nhưng thực chất lại không hề tốt cho răng miệng. Theo các bác sĩ nha khoa, để bảo vệ răng miệng, bạn nên hạn chế một số món ăn vặt để giảm thiểu lượng acid tác động đến răng, tránh tình trạng sâu răng. Nếu đã trót là một tín đồ nghiện ăn vặt, hãy chọn một trong các món ăn sau đây:
1, TÁO VÀ LÊ
Hai loại trái cây này chứa lượng đường tự nhiên thấp, giàu chất xơ kích thích hoạt động của tuyến nước bọt, giúp rửa sạch vi khuẩn trong khoang miệng.
2, PHÔ MAI
Răng được cấu tạo từ canxi là chủ yếu, vì vậy, bổ sung thực phẩm giàu canxi chính là cách tốt nhất để bảo vệ răng. Nếu thiếu canxi, bạn sẽ gặp phải nguy cơ viêm lợi và sâu răng. Thực phẩm chứa nhiều canxi nhất mà bạn nên ăn là phô mai. Trong phô mai còn chứa vitamin D, photpho và lipid tạo thành lớp màng bảo vệ, giúp răng chắc khỏe.
3, CÁ HỒI
Trong cá hồi có acid béo Omega-3 và chất flo tốt cho việc duy trì men răng. Loại cá béo như cá hồi góp phần hỗ trợ việc hợp nhất men và xương răng nhờ có thành phần flo trong thịt. Đồng thời, vitamin D trong cá hồi giúp tăng cường khả năng hấp thụ canxi cho răng.
4, CHOCOLATE ĐEN
Với hàm lượng ca cao lên đến 70%, chocolate đen chứa photphat giúp trung hòa các acid có hại cho răng. Chocolate đen chứa polyphenol có tác dụng ức chế sự phát triển của vi khuẩn gây viêm nướu hoặc viêm nha chu.
5, CÁC LOẠI RAU CÓ MÀU XANH
Rau bina và rau cần tây là hai ứng cử viên sáng giá cung cấp canxi cho men răng. Bên cạnh đó, những loại rau xanh này còn chứa acid folic và flouric, vitamin C cần thiết để chống viêm lợi.
6, NƯỚC LỌC
Nghe có vẻ kỳ lạ nhưng nước lọc lại là thức uống tốt nhất để bảo vệ răng miệng của bạn. Nước lọc giúp rửa trôi lượng thức ăn dư thừa trong kẽ răng, ngăn chặn tình trạng sâu răng và mảng bám.
VI. Một số lưu ý
1. Lựa chọn bàn chải đánh răng:
- Ưu tiên chọn bàn chải có lông mềm hoặc các loại bàn chải được đề nghị bởi các nha sĩ.
- Thay bàn chải 2 – 3 tháng/ lần.
2, Cách đánh răng khoa học
- Sử dụng kem đánh răng có chứa chất Fluoride: Fluoride là chất giúp ngăn ngừa sâu răng và hình thành xương mới thường có trong các sản phẩm kem đánh răng. Tuy vậy bạn không nên quá lạm dụng chất này vì nó có thể làm răng bị đổi màu. Lượng kem đánh răng có chứa Fluoride được khuyên dùng theo từng độ tuổi như sau:
+, 0-18 tháng tuổi => Không sử dụng kem đánh răng, chỉ nên dùng nước sạch để súc miệng cho bé.
+, 18 tháng tuổi - 6 tuổi => Nên dùng một lượng kem đánh răng có chất fluoride nhỏ bằng hạt đậu.
+, > 6 tuổi => Sử dụng kem đánh răng có chất fluoride theo hướng dẫn từ phía nhà sản xuất in trên bao bì.
- Không nên đánh răng quá mạnh. Thay vào đó hãy đánh răng nhẹ nhàng theo vòng tròn bao gồm cả mặt trong, mặt ngoài của răng và lưỡi.- Làm sạch răng và dọc theo đường nướu răng.
- Đánh răng ít nhất 2 lần/ ngày (đặc biệt là sáng và tối trước khi ngủ), mỗi lần kéo dài từ 2 – 3 phút.
- Sau khi đánh răng cần nhổ kem đánh răng, không nuốt nó. Đồng thời súc miệng lại bằng nước sạch.
- Nên dùng chỉ nha khoa để làm sạch kẽ răng ít nhất 1 lần trong ngày.
3. Sử dụng nước súc miệng một cách thông minh:
- Chọn nước súc miệng phù hợp: có chứa Fluor và không có chất alcohol.
- Dùng sau khi đánh răng. Không dùng nước súc miệng quá 2 – 3 lần/ngày.
- Nên ngậm khoảng 30 giây để nước súc miệng tiêu diệt các loại vi khuẩn trong khoang miệng.
- Sau khi dùng nước súc miệng, bạn không nên ăn sau khoảng nửa giờ.
- Lưu ý không được nuốt nước súc miệng.
- Nên chọn mua những loại có uy tín đã được cơ quan chức năng kiểm chứng chất lượng.
4. Áp dụng chế độ ăn phù hợp và hạn chế hút thuốc
- Tránh ăn quá nhiều đồ ngọt và nước uống có gas.
- Không nên hút thuốc. Người hút thuốc thường có nhiều vấn đề về răng và nướu hơn người không hút thuốc.
5. Thực hiện khám răng theo định kỳ:
Nên khám răng theo khuyến nghị của nha sĩ, khoảng 6 tháng/ lần.
Nguồn: Tổng hợp và sưu tầm từ nhiều nguồn khác nhau bởi AD #DD29.
- Bs NGUYỄN ĐẶNG DUY -
www.nguyendangduy.com
Chia sẻ điều đúng đắn !
0 Nhận xét